Kto jest kim w Kościele? Postulator

FUNKCJA

Postulator 

CZYM SIĘ ZAJMUJE

W Kościele Katolickim postulator to osoba (najczęściej duchowna), która odpowiada za przygotowanie i przebieg procesu beatyfikacyjnego lub kanonizacyjnego. Do jego obowiązków należy m.in. zebranie odpowiedniej dokumentacji, przygotowanie listy świadków oraz dostarczenie opinii o świętości osoby, której proces beatyfikacyjny lub kanonizacyjny ma się rozpocząć.

Obowiązki postulatora obejmują m.in.:

☛ Przygotowywanie posiedzeń, przedstawienie kandydatów na członków trybunału, staranie się o zdobycie funduszy niezbędnych do przeprowadzenia procesu.
☛ Poszukiwanie świadków, czuwanie nad ich pojawieniem się w odpowiednich terminach, pokrycie kosztów podróży.
☛ Zbadanie cudownych uzdrowień (jeśli pojawią się w procesie), a następnie przedstawienie swoich wniosków i spostrzeżeń.
☛ Czuwanie nad przebiegiem procesu, dbanie o jego sprawny przebieg, uczestnictwo we wszystkich sesjach związanych z procesem.

HISTORIA

Po raz pierwszy określenie to zostało użyte w bulli „Coelestis Hirusalem” przez papieża Urbana VIII w XVII w., jednak już wcześniej funkcjonowały osoby inicjujące procesy beatyfikacyjne i kanonizacyjne. Według wielu źródeł określano ich wówczas mianem „procurator”. Bulla „Coelestis Hirusalem” określała ściśle, że żadna nowa sprawa nie może być prowadzona bez dokładnego sprawdzenia, czy kandydatom nie oddaje się już czci publicznej. Zadanie to powierzane było właśnie postulatorowi, który skrupulatnie sprawdzał i zbierał informacje na temat kandydatów. 

Prężny rozwój urzędu postulatora rozpoczyna się od czasów papieża Urbana VIII i jest kontynuowany przez jego następców. Papież Aleksander VII wydaje dekret o funduszach i opłatach w procesie beatyfikacyjnym i kanonizacyjnym, których regulowanie powierza właśnie postulatorom, a papież Innocenty XI upoważnia postulatorów do przedstawienia listy świadków i składania orzeczeń lekarskich dotyczących cudownych uzdrowień. Szczegółowego wyjaśnienia zakresu zadań postulatora dokonuje papież Benedykt XIV. 

W kolejnych latach urząd postulatora zostaje coraz dokładniej opisywany, a jego obowiązki poszerzane. Według wytycznych, by spełniać powierzone zadania, postulator powinien być kapłanem diecezjalnym lub zakonnym. Warto zaznaczyć, że w dalszych latach wymóg ten został zmieniony, a postulatorami mogą zostać także świeccy przynależni do stowarzyszeń życia apostolskiego i instytutów życia konsekrowanego. 

KTO GO WYBIERA?

Na poziomie dochodzenia diecezjalnego postulator wyznaczany jest przez powoda za zgodą biskupa. W rzymskiej fazie procesu beatyfikacyjnego jest on z kolei wyznaczany przez Kongregację Spraw Kanonizacyjnych.

W całym procesie jego powinności sprowadzają się m.in. do: przeprowadzenia badań nad życiem Sługi Bożego, administrowanie funduszami przeznaczonymi na pokrycie wydatków, zarządzanie dobrem procesu, reprezentowanie powoda w postępowaniu, a także zamieszkanie w Rzymie podczas trwania procesu w Kongregacji. 

KOMU PODLEGA?

Postulator ma obowiązek relacjonowania biskupowi opinii o świętości, cnotach lub męczeństwie, otrzymanych łaskach, a także ewentualnych przeszkodach w kościelnym znaczeniu procesu. Wszystkie sprawy kanonizacji i beatyfikacji Sług Bożych podlegają specjalnej papieskiej ustawie. 

KTO OBECNIE PEŁNI TĘ FUNKCJĘ?

W zależności od liczby procesów beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych liczba postulatorów jest różna.

CIEKAWOSTKI

☛ Proces kanonizacyjny oraz beatyfikacyjny nie mogą być przeprowadzone bez obecności postulatora, gdyż to kluczowa osoba w całym procesie. W postępowaniu kanonizacyjnym jest on obecny od samego początku aż do końca, włącznie z organizacją uroczystości beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych.

☛ Postulator spełnia także funkcje specjalne. Współpracuje on przy tworzeniu aktów beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych, a także prosi o aprobatę tekstów Mszy Świętej i porządku liturgicznego. Uczestniczy on również w stwierdzaniu autentyczności relikwii. 

☛ W wielu aspektach procesy kanonizacyjne noszą znamiona formalnego procesu sądowego, a postulator pełni w nich funkcję zarówno adwokata, jak i prokuratora. W odróżnieniu od „tradycyjnych” procesów nie mamy tu ofiary i oskarżonego – celem procesu jest stwierdzenie, czy konkretny Sługa Boży wypełnił cnoty chrześcijańskie w stopniu heroicznym i czy cieszył się opinią świętości. Podczas postępowania beatyfikacyjnego lub kanonizacyjnego dążymy do potwierdzenia, czy przedstawione fakty i zdarzenia o charakterze cudu przekraczają siły natury.

☛ Postulatorzy składają przysięgi. Jedną z nich jest przysięga na słuszność sprawy, która polega na tym, że postulator stwierdza wobec Boga, że wierzy w słuszność prowadzonej przez siebie sprawy i nie przedstawi w niej jako dowód prawdy czegoś, co w istocie jest fałszem. 

^{Katarzyna Konopka}