Connect with us

Hi, what are you looking for?

Who is who

Kto jest kim w Kościele? Proboszcz

FUNKCJE W KOŚCIELE ▪ Proboszcz to jedna z najbardziej stałych funkcji w Kościele. Proboszcza – na czas nieokreślony – wybiera i nominuje spośród księży biskup diecezjalny. Istnieje możliwość kadencyjności proboszcza, jednak wymaga to zgody Konferencji Episkopatu.

W SKRÓCIE

Proboszcz to wyznaczony przez biskupa diecezjalnego ksiądz, który sprawuje władzę kościelną w powierzonej parafii. Istnienie urzędu proboszcza, oraz jego główne zadania wskazuje Kodeks Prawa Kanonicznego (kan.519):

Proboszcz jest własnym pasterzem zleconej mu parafii, który sprawuje opiekę duszpasterską nad powierzoną mu wspólnotą pod władzą biskupa diecezjalnego; jest powołany do uczestnictwa w jego Chrystusowej posłudze, aby wykonywać dla tej wspólnoty zadania nauczania, uświęcania i rządzenia we współpracy także z innymi prezbiterami lub diakonami oraz świadczącymi pomoc wiernymi świeckimi, zgodnie z przepisami prawa.

CZYM SIĘ ZAJMUJE

Prawa i obowiązki proboszcza szczegółowo opisuje Rozdział VI Kodeksu Prawa Kanonicznego. I tak w kan. 512 opisane są warunki, które musi spełnić kandydat na proboszcza:

 musi mieć święcenia prezbiteratu

 powinien odznaczać się nieskazitelną doktryną i moralną prawością, gorliwością duszpasterską

☛ posiadać kwalifikacje wymagane przez prawo powszechne do podjęcia troski za parafię

☛ zdać egzamin.

Proboszcz – co wprost wskazuje kan.522 KPK – mianowany jest na czas nieokreślony, powinien sprawować posługę tylko w jednej parafii (od tej zasady w wyjątkowych sytuacjach np. braku księży można odstąpić). Prawo Kanoniczne nakłada na proboszcza obowiązki. To między innymi:

☛ dbanie aby głoszone było autentyczne Słowo Boże

☛ pouczanie o prawdach wiary zwłaszcza w homilii w niedzielę i święta nakazane

☛ popieranie dzieł promujących ducha ewangelicznego

 troska o katolickie wychowanie dzieci i młodzieży

☛ troska o sprawowanie Eucharystii

 poznawanie wiernych powierzonych opiece.

Oprócz tego to na proboszczu jak wskazuje Prawo (kan. 530) spoczywa:

☛ udzielanie chrztu

☛ sakramentu bierzmowania osobom znajdującym się w niebezpieczeństwie śmierci

☛ udzielanie Wiatyku i namaszczenia chorych

☛ asystowanie przy zawieraniu małżeństw i błogosławienie małżeństw

☛ odprawianie pogrzebów

 błogosławienie wody chrzcielnej w okresie Wielkanocy, prowadzenie procesji poza kościołem oraz dokonywanie uroczystych błogosławieństw poza kościołem

☛ bardziej uroczyste sprawowanie Eucharystii w niedziele i święta nakazane.

Proboszcz, jak czytamy dalej w Prawie Kanonicznym powinien wspierać i umacniać rodziców w ich obowiązku katechezy rodzinnej, a oprócz tego jak wskazuje kan.777 ma w szczególny sposób troszczyć się:

aby była prowadzona odpowiednia katecheza przed sprawowaniem sakramentów;


aby dzieci, dzięki nauczaniu katechetycznemu prowadzonemu przez odpowiedni czas, zostały właściwie przygotowane do pierwszego przyjęcia sakramentów pokuty i Najświętszej Eucharystii oraz do sakramentu bierzmowania;


aby dzieci, po przyjęciu Pierwszej Komunii Świętej, były w sposób bardziej szczegółowy i pogłębiony kształtowane przez formację katechetyczną;


aby nauczaniem katechetycznym były objęte również osoby dotknięte ograniczeniami fizycznymi lub umysłowymi, w takim stopniu, na jaki ich stan pozwala;


aby przez zastosowanie różnych form i inicjatyw umacniać, oświecać i rozwijać wiarę młodzieży i dorosłych.

Do obowiązków proboszcza należy także zarządzanie parafialnym cmentarzem (jeśli taki znajduje się przy parafii) oraz reprezentowanie parafii w każdej sytuacji.

HISTORIA

Można zaryzykować stwierdzenie, że funkcja proboszcza jest tak stara jak Kościół. W pierwszych wiekach Chrześcijaństwa wspólnota dzieliła się na poszczególne gminy. Na ich czele najpierw stali apostołowie, później ich sukcesorzy – biskupi. De facto sprawowali oni funkcję proboszczów. Później, gdy około IV w. n.e. Chrześcijaństwo wyszło z podziemia, a wspólnota Chrześcijan rozrosła się przejęto rzymską formę podziału administracyjnego – dekanaty (z dziekanem na czele) czyli 10 gmin – dziś powiedzielibyśmy parafie – na czele których stał przewodniczący gminy – dziś proboszcz. Słowo proboszcz zostało pierwszy raz użyte

KTO GO WYBIERA?

Proboszcza – na czas nieokreślony – wybiera, nominuje i mianuje spośród księży biskup diecezjalny. Istnieje możliwość kadencyjności proboszcza, jednak wymaga to zgody Konferencji Episkopatu.

Biskup diecezjalny może przenieść lub odwołać proboszcza (z zachowaniem przepisów Prawa Kanonicznego kan. 1740 – 1752) . Z funkcji z ważnej przyczyny może zrezygnować także sam proboszcz. Rezygnację z urzędu ma obowiązek przedłożyć po ukończeniu 75 lat.

KOMU PODLEGA?

Biskupowi diecezjalnemu lub przełożonemu, którego jurysdykcja jest podobna (np. w wikariatach podległych bezpośrednio Stolicy Apostolskiej, gdzie funkcji wikariusza generalnego nie sprawuje biskup).

KTO OBECNIE PEŁNI TĘ FUNKCJĘ?

Obecnie w całej Polsce działają 10 352 parafie, należy założyć, że liczba proboszczów jest zbliżona (uwzględniając sytuacje, w których jeden proboszcz zarządza dwiema parafiami np. jedną jako proboszcz, drugą jako administrator oraz parafie tzw. wakujące gdzie proboszcz np. zmarł).

CIEKAWOSTKI

Proboszcz musi w każdą niedzielę i święto nakazane odprawić Msze Świętą za powierzony sobie lud.

Kodeks Prawa Kanonicznego wyraźnie wskazuje miejsce zamieszkania, czy też rezydencji proboszcza „w domu parafialnym w pobliżu kościoła”. Wyznaczony jest także maksymalny czas przebywania poza parafią w czasie urlopu – miesiąc (liczony z przerwami).

Władzę proboszczowską biskup diecezjalny może powierzyć więcej niż jednemu księdzu poprzez tzw. solidarne sprawowanie opieki duszpasterskiej.

Proboszcz może udzielać dyspensy (np. od piątkowego postu) wyłącznie na terenie swojej parafii.

Click to comment

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Advertisement

Copyright © 2023 Catolico & Stacja7.pl. Strona stworzona przez Stacja7.pl.