VELM w Polsce. Watykan badał zaniedbania co najmniej 18 biskupów

W maju 2019 r. papież Franciszek ogłosił list apostolski „motu proprio” Vos estis lux mundi, w którym uregulowano m.in. procedury postępowania w sprawach oskarżeń biskupów oraz wyższych przełożonych zakonnych o wykorzystywanie seksualne małoletnich, a także zarzutów zaniedbań w wyjaśnianiu tych przestępstw, których dopuścili się podlegający im kapłani. Dokument wszedł w życie 1 czerwca 2019 r. VELM uzupełnił wcześniejszy o trzy lata list apostolski „Come una madre amorevole” z 2016 r., w którym zapisano, że biskupa, który zaniedbał wyjaśnienie sprawy dotyczącej wykorzystania seksualnego małoletnich można usunąć z urzędu. Nie podawał jednak żadnych przepisów dotyczących prowadzenia takiej procedury. Uregulowano to właśnie w VELM. Opisując m.in. do kogo należy zgłaszać podejrzenia przestępstw popełnionych przez hierarchów i przełożonych zakonnych oraz kto i w jaki sposób ma prowadzić postępowania wyjaśniające.

Swoistym „poligonem doświadczalnym” dla procedur opisanych w dokumencie stała się Polska. Pierwsza sprawa dot. polskiego biskupa została przez media ujawniona w lutym 2020 roku, ale o zarzutach stawianych hierarsze Nuncjatura Apostolska została poinformowana już w maju 2019 r. – kilka dni po ogłoszeniu VELM. Od tamtego czasu – do końca września 2022 r. – postępowania wdrożono wobec co najmniej 18 hierarchów. W 17 sprawach fakt prowadzenia dochodzenia kanonicznego został potwierdzony przez instytucje kościelne, jedna informacja o postępowaniu pochodzi z ujawnionej w mediach relacji osoby poszkodowanej i choć ze strony kościelnej nie było potwierdzenia ani też zaprzeczenia, to relacja ta jest spójna i nie ma podstaw do tego, by ją podważać.

Z tej ogólnej liczby 18 spraw jedna wciąż jest procedowana. Pozostaje bez rozstrzygnięcia od ponad trzech i pół roku – można zatem mówić o przewlekłości postępowania. I choć w większości przypadków nie wiadomo kiedy dokładnie procedura ruszyła, to bazując na tych, w których taką wiedzą dysponujemy, można przyjąć, że postępowanie od momentu jego ujawnienia np. w mediach lub informacji od oficjalnego źródła kościelnego, do zakończenia (rezygnacją bądź ogłoszeniem sankcji) trwało od 9 do 24 miesięcy. Tylko jedna ze spraw trwała w sumie trzy lata.

Aż 11 postępowań w momencie ich rozpoczęcia dotyczyło biskupów czynnych. Tylko jedno dotyczyło biskupa pomocniczego, pozostałe odnosiły się do ordynariuszy diecezji – to (uwzględniając tylko biskupów rzymskokatolickich) 24 proc. z nich. Oznacza to, że co czwarty biskup kierujący diecezją w Polsce był już poddany kontroli! W jednej z tych 11 spraw oddalone zostały stawiane hierarsze zarzuty. Trzy sprawy zakończyły się rezygnacją biskupa lecz tylko w odniesieniu do jednego składającego urząd ogłoszono jakieś sankcje. Dwie kolejne sprawy zakończyły się już po przejściu biskupów na emeryturę (po ukończeniu 75. roku życia) – i znów tylko w odniesieniu do jednego publicznie ogłoszono sankcje. W jednej sprawie zakończenie postępowania zbiegło się w czasie z osiągnięciem przez biskupa wieku emerytalnego, w kolejnej biskup dokonał swoistego aktu „samoukarania” – zrezygnował z różnych funkcji w Episkopacie Polski lecz zachował urząd ordynariusza. Dwie – o czym wspomniano wyżej – wciąż są procedowane.

Siedem spraw dotyczyło biskupów-seniorów. W jednym przypadku nie dopatrzono się zaniedbań, w jednym uznano, że było ono „niezamierzone”, w pozostałych pięciu stwierdzono zaniedbania i biskupi zostali obłożeni sankcjami. 

Poniższe zestawienie podzielono na dwie części. W pierwszej znalazły się przypadki biskupów oskarżonych o wykorzystywanie seksualne, w drugiej sprawy hierarchów, którym zarzucono zaniedbania. Uporządkowano je w obu częściach chronologicznie – za datę początkową przyjmując oficjalne komunikaty pochodzące ze źródeł kościelnych (z wyjątkiem jednej, o czym wspomniano powyżej). Pełną chronologię – wraz z próbą ustalenia początku danej sprawy (o ile jest to możliwe) zamieszczono w aneksie.

Przeglądając to opracowanie czytelnik z łatwością zapewne zauważy, że nie istnieje żadna strategia komunikacji o tych sprawach. Raz bowiem informacje podaje Nuncjatura Apostolska, innym razem metropolita prowadzący dochodzenie, w kolejnej sprawie Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, a jeszcze w innych.

I. BISKUPI OSKARŻENI O WYKORZYSTANIE SEKSUALNE OSOBY MAŁOLETNIEJ lub BEZRADNEJ

1. KARD. HENRYK GULBINOWICZ, metropolita wrocławski w latach 1976-2004

maj 2019 – po emisji filmu braci Sekielskich „Tylko nie mów nikomu” Karol Chum (wł. Przemysław Kowalczyk) oskarżył hierarchę o wykorzystywanie seksualne w czasie, gdy był uczniem liceum katolickiego w Legnicy.

maj 2019 – archidiecezja wrocławska potwierdza oficjalnie, że prowadzi dochodzenie wstępne

listopad 2020 – Nuncjatura Apostolska informuje o zakończeniu postępowania i sankcjach nałożonych na kard. Henryka Gulbinowicza, byłego metropolitę wrocławskiego. ☛ Komunikat Nuncjatury Apostolskiej

Sankcje:

☛ zakaz uczestnictwa w jakiejkolwiek celebracji lub spotkaniu publicznym

☛ zakaz używania insygniów biskupich

☛ pozbawienie prawa do nabożeństwa w katedrze i zakaz pochówku w niej

☛ wpłata na Fundację Świętego Józefa

16 listopada 2020 – śmierć hierarchy, zwłoki skremowano, urnę złożono w grobie rodzinnym na cmentarzu w Olsztynie

2. BP JAN SZKODOŃ, biskup pomocniczy krakowski (1988-2021)

luty 2020 – „Gazeta Wyborcza” w obszernym reportażu opisała kontakty sprzed 20 lat krakowskiego biskupa z 15-letnią wówczas dziewczyną. Hierarsze postawiono zarzut wykorzystania seksualnego. Nuncjatura o sprawie dowiedziała się w połowie 2019 r.

Po publikacji „GW” biskup wydał oświadczenie, w którym napisał, że do czasu wyjaśnienia sprawy powstrzyma się od wykonywania posługi biskupiej, wyprowadził się poza teren archidiecezji.

lipiec 2021 – Nuncjatura Apostolska informuje o zakończeniu procesu karno-administracyjnego wobec bp. Jana Szkodonia oskarżonego o wykorzystanie osoby małoletniej. Dochodzenie zakończyło się bez stwierdzenia winy hierarchy, ale też bez uniewinnienia. Hierarsze nie udowodniono zarzutów (non constat). Postanowiono jednak, że trzy miesiące ma spędzić w odosobnieniu – na poczet tej kary zaliczono czas jaki biskup spędził poza diecezją od czasu publicznego ujawnienia sprawy do czasu jej zakończenia.

marzec 2022 – biskup przechodzi na emeryturę

3. BP MAREK MENDYK, ordynariusz świdnicki

sierpień 2022 r. – w wywiadzie dla „Newsweeka” były kleryk seminarium w Świdnicy oskarżył biskupa o wykorzystanie seksualne, do którego miało dojść 30 lat wcześniej, gdy mężczyzna był dzieckiem.

Biskup zaprzeczył oskarżeniom i zwrócił się do metropolity wrocławskiego z prośbą o rozpoczęcie procesu wyjaśniającego. Wytoczył także wydawcy „Newsweeka” i portalowi Onet proces o zniesławienie.

Sprawa dotyczyła czasów, gdy ordynariusz świdnicki nie był jeszcze biskupem, została przez Stolicę Apostolską zakończona w maju 2023 r. umorzeniem postępowania „ze względu na brak wiarygodnych i niepodważalnych dowodów”. Instytucje kościelne nie poinformowały jednak oficjalnie o zakończeniu tego postępowania.

W maju 2023 r. w Sądzie Okręgowym w Świdnicy ruszył zaś proces z powództwa biskupa przeciwko wydawcy „Newsweeka” oraz portalu Onet w sprawie naruszenia dóbr osobistych. W grudniu przed sądem stanął biskup Mendyk i przedstawił tam decyzję Watykanu dotyczącą postępowania kanonicznego.

II. BISKUPI OSKARŻENI O ZANIEDBANIA PRZY WYJAŚNIANIU SPRAW DOTYCZĄCYCH WYKORZYTYWANIA SEKSUALNEGO OSÓB MAŁOLETNICH PRZEZ NIEKTÓRYCH DUCHOWNYCH

1. BP EDWARD JANIAK, ordynariusz kaliski (2012-2020)

maj 2020 – po emisji filmu Tomasza Sekielskiego „Zabawa w chowanego”  abp Wojciech Polak składa w nuncjaturze zawiadomienie o możliwych zaniedbaniach bp. Edwarda Janiaka; biskup został zawieszony do czasu wyjaśnienia sprawy, w diecezji mianowano administratora sede plena. ☛ Komunikat nuncjatury

październik 2020 – rezygnacja biskupa Janiaka – Komunikaty Nuncjatury Apostolskiej i wyjasnienie

marzec 2021 – Watykan nakłada sankcje na bp. Edwarda Janiaka. Komunikat Nuncjatury Apostolskiej:

Sankcje:

☛ nakaz zamieszkania poza diecezją

☛ zakaz udziału w celebracjach i spotkaniach świeckich w diecezji

☛ wpłata na Fundację Świętego Józefa

wrzesień 2021 – bp Janiak umiera we Wrocławiu, nie zostaje pochowany w kaliskiej katedrze lecz w grobowcu biskupów pomocniczych wrocławskich (był nim w latach 1996-2012) na cmentarzu we Wrocławiu.

2. BP HENRYK TOMASIK, ordynariusz radomski w latach 2009-2021

czerwiec 2020 – „Rzeczpospolita” informuje o możliwych zaniedbaniach bp. Henryka Tomasika. W tym samym miesiącu została o nich poinformowana nuncjatura, która potwierdziła przekazanie sprawy do Watykanu. Z późniejszych ustaleń „Rz” wynikało, że sprawę dostał do prowadzenia biskup płocki Piotr Libera.

styczeń 2021 – biskup w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego przechodzi na emeryturę.

maj 2022 – metropolia częstochowska informuje telefonicznie pokrzywdzonych oraz składającego zawiadomienie o zakończeniu postępowania w odniesieniu do bp. Henryka Tomasika, stwierdzono „pewne nieprawidłowości”. 

wrzesień 2022 – „Gazeta Wyborcza” podaje, powołując się na swoje nieoficjalne źródła, że biskup otrzymał trzyletni zakaz wystąpień publicznych w diecezji radomskiej.

Oficjalnego komunikatu o zakończeniu postępowania nie wydano. Nie ma informacji o sankcjach.

3. BP STANISŁAW NAPIERAŁA, ordynariusz kaliski w latach 1992-2012

czerwiec 2020 – Zbigniew Nosowski, red. naczelny „Więzi” składa oficjalne zawiadomienie w sprawie możliwych zaniedbań bpa Napierały do metropolity poznańskiego. Abp Stanisław Gądecki potwierdza otrzymanie listu i nadaje bieg sprawie.

czerwiec 2021 – decyzja Watykanu w sprawie bp. Stanisława Napierały. Komunikat Archidiecezji Poznańskiej

Zaniedbanie hierarchy uznano za niezamierzone;  nie nałożono żadnych sankcji, zasugerowano wpłatę na Fundację Świętego Józefa oraz powstrzymanie się od udziału w publicznych celebracjach i wydarzeniach.

4. ABP WIKTOR SKWORC, metropolita katowicki od 2011, w l. 1998-2011 ordynariusz tarnowski

sierpień 2020 – abp Wiktor Skworc prosi archidiecezję krakowską o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w związku z zarzutami w stosunku do jego osoby, które dotyczą tuszowania wykorzystywania seksualnego z czasów, gdy zarządzał diecezją tarnowską.

lipiec 2021 – archidiecezja krakowska informuje o zakończeniu dochodzenia w odniesieniu do abp. Wiktora Skworca (metropolity katowickiego). W związku z potwierdzonymi zaniedbaniami dotyczącymi okresu zarządzania diecezją tarnowską,  hierarcha rezygnuje z funkcji w KEP oraz publicznie przeprasza za zaniedbania. ☛ Komunikat Archidiecezji Krakowskiej.

Arcybiskup: 

☛ złożył rezygnację z członkostwa w Radzie Stałej Konferencji Episkopatu Polski

☛ złożył rezygnację z funkcji przewodniczącego Komisji ds. Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski

☛ zobowiązał się wesprzeć finansowo – z prywatnych środków – wydatki diecezji tarnowskiej związane ze sprawami wykorzystania seksualnego

☛ poprosił o wyznaczenie arcybiskupa koadiutora.

Innych sankcji brak. 

5. BP ANDRZEJ DZIUBA, ordynariusz łowicki

październik 2020 – abp Grzegorz Ryś informuje, że przekazał do watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary wyniki swojego dochodzenia, które w oparciu o VELM prowadził w odniesieniu do bp. Andrzeja Dziuby. Sprawę otrzymał do prowadzenia w czerwcu 2020.  

luty 2024 – brak rozstrzygnięcia

6. ABP SŁAWOJ LESZEK GŁÓDŹ, metropolita gdański w latach 2008-2020, wcześniej biskup warszawsko-praski (2004-2008) i biskup polowy WP (1991-2004)

listopad 2020 r. – Nuncjatura Apostolska informuje o zakończeniu postepowania w odniesieniu do abp. Sławoja Leszka Głódzia (przeszedł na emeryturę w sierpniu) – dochodzenie prowadził metropolita warszawski. Komunikat Nuncjatury Apostolskiej.

marzec 2021 – Watykan nakłada sankcje na abp. Sławoja Leszka Głodzia. ☛Komunikat Nuncjatury Apostolskiej.

Sankcje:

☛ nakaz zamieszkania poza diecezją

☛ zakaz udziału w celebracjach i spotkaniach świeckich w diecezji

☛ wpłata na Fundację Świętego Józefa

7. ABP ANDRZEJ DZIĘGA, metropolita szczecińsko-kamieński, wcześniej biskup sandomierski (2002-2009)

styczeń 2021 – „Więź” informuje, że metropolita lubelski prowadzi postępowanie dot. możliwych zaniedbań abp. Andrzeja Dzięgi z okresu gdy był on biskupem sandomierskim. Abp Stanisław Budzik potwierdza oficjalnie prowadzenie postępowania, o przekazanych do nuncjatury skargach na abp. Dzięgę informuje z kolei Biuro Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży

W odniesieniu do abp. Dzięgi prowadzone było także postępowanie dot. okresu jego pracy w archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej (sprawa ks. Dymera).

W lutym 2024 r. arcybiskup rezygnuje z urzędu. Jako powód podaje stan zdrowia. Dwa dni po rezygnacji Nuncjatura Apostolska informuje, że rezygnacja ma związek z dochodzeniem dot. zaniedbań biskupa.

8. BP JAN TYRAWA, ordynariusz bydgoski (2004-2021)

maj 2021 – Nuncjatura Apostolska informuje, że biskup składa rezygnację

Sankcje: nie wiadomo czy nałożono, nie podano takiej informacji do wiadomości publicznej.

9. BP TADEUSZ RAKOCZY, ordynariusz bielsko-żywiecki w latach 1992-2013

maj 2021 – sankcjami obłożony zostaje b. ordynariusz diecezji bielsko-żywieckiej bp. Tadeusz Rakoczy. Informacja zostaje podana przez Archidiecezję Krakowską.

Sankcje:

☛ zakaz uczestniczenia w jakichkolwiek celebracjach lub spotkaniach publicznych

☛ nakaz prowadzenia życia w duchu pokuty i modlitwy

☛ zakaz uczestniczenia w zebraniach plenarnych Konferencji Episkopatu Polski

☛ wpłacenie z prywatnych środków odpowiedniej sumy na rzecz Fundacji Świętego Józefa powołanej przez Konferencje Episkopatu Polski, z przeznaczeniem na działalność prewencyjną i pomoc ofiarom nadużyć

Po raz pierwszy zakaz uczestnictwa w celebracjach i spotkaniach nie został ograniczony do terenu diecezji; po raz pierwszy nakazano życie w duchu pokuty, po raz pierwszy zakaz udziału w zebraniach KEP – prawdopodobnie surowsze sankcje były wynikiem burzy medialnej po mało dotkliwych karach nałożonych na bp. Janiaka i abp. Głódzia.

Po raz pierwszy informacja została podana do wiadomości publicznej przez metropolię prowadzącą postępowanie.

10. ABP STANISŁAW GĄDECKI, metropolita poznański

czerwiec 2021 – Watykan informuje, że po przeprowadzonym postepowaniu oddala zarzuty formułowane wobec abp. Stanisława Gądeckiego, metropolity poznańskiego

11. BP STEFAN REGMUNT, ordynariusz zielonogórsko-gorzowski (2008-2015)

czerwiec 2021 – ogłoszenie sankcji w odniesieniu do hierarchy. ☛ Komunikat Delegata ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży:

Sankcje: 

☛ zakaz uczestniczenia w jakichkolwiek celebracjach lub spotkaniach publicznych na terenie diecezji zielonogórsko-gorzowskiej

☛ zakaz udziału w gremiach KEP

☛ nakaz finansowego uczestnictwa – z prywatnych środków – w wydatkach diecezji zielonogórsko-gorzowskiej związanych z przeciwdziałaniem wykorzystaniu seksualnemu małoletnich

Po raz pierwszy nakazano wpłatę nie na Fundację Świętego Józefa, lecz udział w wydatkach diecezji.

12. KARD. STANISŁAW DZIWISZ, metropolita krakowski w l. 2005-2016

czerwiec 2021 – kard. Angelo Bagnasco przyjeżdża do Polski w celu weryfikacji „sygnalizowanych także publicznie, zaniedbań kard. Stanisława Dziwisza podczas pełnienia przez niego funkcji arcybiskupa metropolity krakowskiego” ☛ Komunikat nuncjatury

kwiecień 2022 – Nuncjatura Apostolska podaje do wiadomości, że komisja kard. Angelo Bagnasco oceniła działania kard. Dziwisza jako prawidłowe i sprawa nie będzie dalej procedowana. 

13. BP ZBIGNIEW KIERNIKOWSKI, ordynariusz legnicki (2014-2021)

czerwiec 2021 – archidiecezja lubelska informuje, że wobec odchodzącego na emeryturę ordynariusza diecezji legnickiej bp. Zbigniewa Kiernikowskiego prowadzono postepowanie dot. zaniedbań z czasów, gdy kierował on diecezją siedlecką – biskup motywował rezygnację osiągnięciem wieku emerytalnego lecz z komunikatu archidiecezji lubelskiej wynika, że była ona następstwem dochodzenia kanonicznego.

Brak informacji o ewentualnych sankcjach nałożonych na hierarchę.

14. ABP MARIAN GOŁĘBIEWSKI, metropolita wrocławski (2004-2013), wcześniej biskup diecezjalny koszalińsko-kołobrzeski (1996-2004)

sierpień 2021 – Watykan nakłada sankcje na hierarchę. Komunikat ogłasza Archidiecezja Wrocławska

Sankcje:

☛ zakaz uczestniczenia w jakichkolwiek celebracjach lub spotkaniach publicznych

☛ nakaz prowadzenia życia w duchu pokuty i modlitwy

☛ wpłata na Fundację Świętego Józefa

15. BP STEFAN CICHY, ordynariusz legnicki w l. 2005-2014

listopad 2021 – osoba pokrzywdzona przez kapłana diecezji legnickiej informuje w wywiadzie dla „Newsweeka”, że otrzymała informację o zakończeniu postepowania w odniesieniu do biskupa. Stwierdzono jego „zaniedbanie”. 

Strona kościelna nie informowała opinii publicznej ani o rozpoczęciu ani o zakończeniu postępowania. Oficjalnego komunikatu nie było. Nie wiadomo czy zostały nałożone jakieś sankcje. Do dziś nie ma potwierdzenia bądź zaprzeczenia.

KALENDARIUM

2019

9 maja 2019 – papież Franciszek publikuje list apostolski Vos estis lux mundi;

11 maja 2019 – premiera filmu Marka i Tomasza Sekielskich „Tylko nie mów nikomu”;

maj 2019 – Karol Chum podaje w mediach społecznościowych informację, że został wykorzystany seksualnie przez kard. Henryka Gulbinowicza;

24 maja 2019 – rzecznik prasowy Archidiecezji Wrocławskiej oficjalnie potwierdza, że w sprawie b. metropolity wszczęto postępowanie wyjaśniające;

maj 2019 – nuncjusz apostolski w Polsce otrzymuje informację o tym, że biskup pomocniczy krakowski Jan Szkodoń wykorzystał w przeszłości 15-latkę;

1 czerwca 2019 – wchodzą w życie przepisy VELM.

2020

10 lutego 2020 – „Gazeta Wyborcza” publikuje reportaż Marcina Wójcika „Zły dotyk biskupa z Krakowa”, w którym opisuje kontakty biskupa z nastolatką; biskup wydaje komunikat, w którym zaprzecza, by dopuścił się przestępstwa, pisze, że do czasu zakończenia postępowania nie będzie wypełniał posługi biskupa;

16 maja 2020 – premiera filmu braci Sekielskich „Zabawa w chowanego”, w którym ujawniają, że biskup Edward Janiak z Kalisza tuszował przestępstwa wykorzystywania małoletnich; tego samego dnia abp Wojciech Polak informuje, że w oparciu o VELM składa zawiadomienie do nuncjusza apostolskiego w sprawie możliwych zaniedbań ordynariusza kaliskiego;

1 czerwca 2020 – „Rzeczpospolita” publikuje artykuł „Kto tuszował pedofilię w Radomiu?”, z którego wynika, że bp Henryk Tomasik zaniedbał wyjaśnienie sprawy księdza oskarżanego o wykorzystywanie małoletnich;

4 czerwca 2020 – na portalu internetowym „Więzi” ukazuje się pierwsza część artykułu Zbigniewa Nosowskiego na temat zaniedbań b. ordynariusza kaliskiego Stanisława Napierały oraz biskupa Edwarda Janiaka; tego samego dnia autor artykułu Zbigniew Nosowski wysyła do metropolity poznańskiego zawiadomienie w sprawie obu hierarchów;

10 czerwca 2020 – Nuncjatura Apostolska otrzymuje oficjalne zawiadomienie w sprawie możliwych zaniedbań bp. Tomasika; 12 czerwca Nuncjatura Apostolska potwierdza oficjalnie otrzymanie zawiadomienia i nadaje sprawie bieg;

24 czerwca 2020 – abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański potwierdza w liście do Nosowskiego otrzymanie zawiadomienia i nadaje sprawie bieg; list dociera do adresata 2 lipca i tego samego dnia zostaje opublikowany na portalu „Więzi”;

25 czerwca 2020 – Nuncjatura Apostolska informuje, że biskup Edward Janiak do czasu wyjaśnienia stawianych mu zarzutów zostaje odsunięty od zarządzania diecezją kaliską, administratorem sede plena zostaje metropolita łódzki;

czerwiec 2020* – abp Grzegorz Ryś, metropolita łódzki dostaje polecenie przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w odniesieniu do ordynariusza łowickiego – bp. Andrzeja Dziuby

czerwiec/lipiec 2020* – metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz rozpoczyna dochodzenie ws. abp Sławoja Leszka Głódzia – metropolity gdańskiego;

2 sierpnia 2020 – ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski publikuje na swojej stronie internetowej informację, z której wynika, że abp Wiktor Skworc, metropolita katowicki, w czasie gdy był ordynariuszem tarnowskim, wiedział o przestępczych działaniach jednego z księży lecz nie podjął w sprawie odpowiednich działań;

13 sierpnia 2020 – abp Sławoj Leszek Głódź przechodzi na emeryturę po ukończeniu 75 lat;

27 sierpnia 2020 – abp Wiktor Skworc informuje,  że poprosił metropolitę krakowskiego o przeprowadzenie postępowania w sprawie postawionych mu zarzutów;

17 października 2020 – Nuncjatura Apostolska informuje o rezygnacji biskupa Edwarda Janiaka z Kalisza. Administratorem sede vacante zostaje abp Ryś;

23 października 2020 – abp Grzegorz Ryś informuje o zakończeniu postępowania wyjaśniającego ws biskupa Andrzeja Dziuby i przesłaniu dokumentów do Watykanu;

4 listopada 2020 – Nuncjatura Apostolska podaje do wiadomości, że metropolita warszawski zakończył dochodzenie w odniesieniu do abp. Głódzia;

6 listopada 2020 – Nuncjatura Apostolska informuje o sankcjach nałożonych na kard. Gulbinowicza;

16 listopada 2020 – śmierć kard. Gulbinowicza.

2021

4 stycznia 2021 – na emeryturę w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego odchodzi biskup Henryk Tomasik;

styczeń 2021 – do dziennikarzy „Rzeczpospolitej” dociera informacja, że w drugiej połowie 2020 r. abp Stanisław Budzik prowadził postępowanie wyjaśniające w sprawie biskupa Zbigniewa Kiernikowskiego, ordynariusza legnickiego. Postępowanie miało dotyczyć zaniedbań jakich biskup miał się dopuścić będąc ordynariuszem siedleckim. Z informacji dziennikarzy wynikało, że hierarcha ma złożyć rezygnację z urzędu;

7 stycznia 2021 – „Rz” wysyła meila do abp Stanisława Budzika z prośbą o potwierdzenie tej informacji. Nie otrzymuje żadnej odpowiedzi. Tego samego dnia dziennikarze piszą meila do bp Zbigniewa Kiernikowskiego z prośbą o ew. potwierdzenie lub zaprzeczenie informacjom, które otrzymali;

8 stycznia 2021 – biskup legnicki za pośrednictwem swojego sekretarza informuje, że zamierza złożyć rezygnację dopiero jak osiągnie wiek emerytalny. Do kwestii postępowania wyjaśniającego w sprawie zaniedbań nie odnosi się;

22 stycznia 2021 – „Więź” informuje, że w archidiecezji lubelskiej trwa postępowanie wyjaśniające w odniesieniu do abp Andrzeja Dzięgi. Dotyczy ono czasu zarządzania przez niego diecezją sandomierską. Z artykułu wynika, że postępowanie ruszyło we wrześniu 2020 r. po tym jak abp Wojciech Polak przekazał m.in. do metropolity lubelskiego list otrzymany od ks. Isakowicza-Zaleskiego, w którym opisane zostały możliwe zaniedbania abp Dzięgi;

29 marca 2021 – nuncjusz apostolski informuje o nałożeniu sankcji na biskupa Edwarda Janiaka oraz arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia;

12 maja 2021 – Nuncjatura Apostolska informuje, że po przeprowadzonym dochodzeniu w sprawie zaniedbań z urzędu ordynariusza bydgoskiego rezygnuje bp Jan Tyrawa;

28 maja 2021 – Archidiecezja Krakowska informuje o zakończeniu postępowania oraz nałożeniu sankcji na b. ordynariusza bielsko-żywieckiego bp. Tadeusza Rakoczego;

8 czerwca 2021 – Nuncjatura Apostolska podaje do wiadomości, że zakończyło się postępowanie w sprawie abp. Stanisława Gądeckiego. Zarzuty zostały oddalone;

25 czerwca 2021 – Delegat KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży – abp Wojciech Polak – informuje o zakończeniu postępowania i nałożeniu sankcji na b. ordynariusza zielonogórsko-gorzowskiego bp. Stefana Regmunta;

25 czerwca 2021 – Archidiecezja Poznańska podaje informację o zakończeniu postępowania w sprawie b. ordynariusza kaliskiego bp Stanisława Napierały;

26 czerwca 2021 – Nuncjatura Apostolska potwierdza oficjalnie doniesienia medialne o przyjeździe do Polski kard. Angela Bagnasco, który ma zbadać zarzuty formułowane pod adresem kard. Stanisława Dziwisza;

28 czerwca 2021 – nuncjusz apostolski informuje, że papież przyjął rezygnację biskupa legnickiego Zbigniewa Kiernikowskiego, tego samego dnia Archidiecezja Lubelska publikuje komunikat, że w odniesieniu do hierarchy było prowadzone postępowanie w sprawie zaniedbań. Z komunikatu wynika, że rezygnacja jest efektem tego postępowania;

2 lipca 2021 – bp Zbigniew Kiernikowski kończy 75 lat;

9 lipca 2021 – Archidiecezja Krakowska podaje, że zakończono postępowanie w sprawie abp. Skworca. W następstwie tego postępowania hierarcha składa rezygnacje z funkcji w KEP, zachowuje jednak urząd ordynariusza katowickiego;

23 lipca 2021 – Nuncjatura Apostolska informuje o zakończeniu procesu karno-administracyjnego bp. Jana Szkodonia. Kończy się on stwierdzeniem, że winy nie udowodniono;

21 sierpnia 2021 – Archidiecezja Wrocławska oraz Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska podają informacje o zakończeniu postępowania w odniesieniu do abp. Mariana Gołębiewskiego;

21 listopada 2021 – na stronach internetowych tygodnika „Newsweek” ukazuje się wywiad z mężczyzną, który był wykorzystany seksualnie przez księdza diecezji legnickiej. Z wywiadu wynika, że Watykan prowadził dochodzenie w odniesieniu do biskupa Stefana Cichego (b. ordynariusz). Nakazano mu m.in. przeproszenie poszkodowanego;

4 grudnia 2021 – Nuncjatura Apostolska informuje, że koadiutorem Archidiecezji Katowickiej zostaje abp Adrian Galbas, dotychczasowy biskup pomocniczy w Ełku.

2022

10 marca 2022 – Nuncjatura Apostolska informuje, że na emeryturę odchodzi bp Jan Szkodoń – wiek emerytalny osiągnął w grudniu 2021;

22 kwietnia 2022 – Nuncjatura Apostolska podaje do wiadomości, że komisja kard. Bagnasco nie dopatrzyła się nieprawidłowości w działaniach kard. Dziwisza i sprawa zostaje zamknięta;

27 maja 2022 – przedstawiciel Archidiecezji Częstochowskiej informuje telefonicznie osoby poszkodowane o zakończeniu postępowania w odniesieniu do bp. Tomasika;

31 maja 2022 – kończy się trzyletni okres obowiązywania VELM;

8 sierpnia 2022 – w tygodniku „Newsweek” ukazuje się wywiad z mężczyzną, który twierdzi, że jako dziecko był wykorzystany seksualnie przez obecnego biskupa świdnickiego Marka Mendyka; w wydanym tego samego dnia komunikacie biskup zaprzecza;

9 sierpnia 2022 – biskup Marek Mendyk informuje, że zwrócił się z prośbą do metropolity wrocławskiego o wszczęcie postępowania wyjaśniającego w jego sprawie;

27 września 2022 – „Gazeta Wyborcza” podaje, powołując się na swoje ustalenia, że biskup Tomasik otrzymał trzyletni zakaz udziału w celebracjach liturgicznych oraz spotkaniach publicznych w diecezji radomskiej.

2023

25 marca 2023 – Franciszek ogłasza nową wersję VELM;
1 kwietnia 2023 – znowelizowany VELM wchodzi w życie;
maj 2023 – w Sądzie Okręgowym w Świdnicy rusza proces o ochronę dóbr osobistych wytoczony przez biskupa Marka Mendyka wydawcy „Newsweeka” oraz portalowi Onet
12 maja 2023 – Dykasteria ds. Biskupów umarza postępowanie kanoniczne w odniesieniu do biskupa Marka Mendyka „ze względu na brak wiarygodnych i niepodważalnych dowodów”

31 maja 2023 – abp Wiktor Skworc odchodzi na emeryturę. Rządy w diecezji przejmuje dotychczasowy koadiutor abp Adrian Galbas;
11 grudnia 2023 – w Sądzie Okręgowym w Świnicy zeznaje biskup Mendyk, przedstawia m.in. decyzję Dykasterii ds. Biskupów dotyczącą jego osoby.

2024

24 lutego 2024 – Nuncjatura Apostolska informuje o przejściu na emeryturę abp Andrzeja Dzięgi;

26 lutego 2024 – Nuncjatura Apostolska podaje komunikat, w którym informuje, że rezygnacja abp. Dzięgi ma związek z dochodzeniami prowadzonymi w oparciu o VELM.

4 marca 2024 – „Rzeczpospolita” informuje o umorzeniu postępowania ws. biskupa
Mendyka.